11 jun Fietsbanden – Beknopte uitleg over bandenkeuze

Fietsbanden – een beknopte handleiding

Bij Beagle Bikes krijgen we ontzettend veel vragen over banden, wat ons heeft geïnspireerd om een poging te wagen een helder en inzichtelijk stuk te schrijven over dit onderwerp. De keuze van een band is heel erg belangrijk aangezien het een directe invloed heeft op het rijgedrag van de fiets. Allereerst is van belang om wat voor fiets het gaat en wat het beoogt gebruik is. Dat klinkt heel logisch, maar niet zelden verliest men zich in theoretische verhandelingen en gaat voorbij aan deze eenvoudige vraag. Met deze vraag kun je al een aantal zaken duidelijk krijgen. En bovenal vaststellen welke eigenschappen van een band door de fietser als belangrijk aangemerkt worden.

De volgende eigenschappen worden hierna behandeld:

• Profiel
• Breedte
• Omtrek
• Slijt- en lekbestendigheid
• Tubeless of met binnenband

Profiel

Het juiste profiel voor een fietsband is afhankelijk van het type ondergrond waarop men overwegend verwacht te gaan rijden. Op verharde wegen heeft men baat bij zo weinig mogelijk profiel; immers hoe meer rubber in contact is met het asfalt hoe meer grip. Dit geldt overigens ook bij nat weer, hoe tegenstrijdig dit ook moge klinken. Een goed voorbeeld van dit principe zijn de banden waarmee men rijdt in de Forumle 1; deze hebben niet of nauwelijks profiel. Daarmee heeft men dus maximaal grip. Voor veel normale fietsers is dus een band met niet of nauwelijks profiel echt een prima keuze.

Echter, de gemiddelde fietser vertrouwd een band zonder profiel niet, omdat gedacht wordt dat er profiel nodig is voor grip. Daarom hebben de meeste banden altijd wel ietwat profiel, vooral uit commerciële overweging. De profielen op autobanden dienen (vooral) voor het voorkomen van het aquaplaning-effect. Dit effect geldt echter niet voor een fiets omdat aquaplaning pas vanaf een snelheid van rond de 200 km/u optreedt!

Maar op het moment dat de ondergrond minder glad wordt zal ook de band minder glad moeten zijn om optimale grip te handhaven. Bij gemixte ondergrond is een band met enigszins profiel goed en bij ruiger puur onverhard werk zal een gespecialiseerde noppenband de goede keuze blijken. Het profiel zorgt ervoor dat de band grip houdt en dus rem, stuur en aandrijfkracht optimaal zijn. Het is dus echt de vraag: waar gaat men fietsen?

Onze tip is om de keuze van de band af te stemmen op de regel en niet op de uitzondering. Kortom mocht je van plan zijn lekker te gaan vakantiefietsen in Frankrijk, dan zal normaal gesproken vrijwel alle kilometers worden afgelegd op verharde ondergrond. Het incidentele stukje onverhard dat men eventueel tegen komt zal dan niet de doorslaggevende factor moeten zijn voor de banden keuze. De fabrikanten doen aan allerlei soorten van tabellen, logo’s, tekens, etc ter verduidelijking. Maar er zijn zo ontzettend veel banden, en binnen één type band nog weer de nodige variaties, dat de gemiddelde fietser het rubber niet meer door de plantage ziet.

Kortom een mooi algemeen ezelsbruggetje is: hoe gladder de ondergrond hoe gladder het profiel, hoe ruiger de ondergrond hoe ruiger het profiel.

Breedte van de band.

Naast het profiel is ook de breedte van de fietsbanden van belang. Er is een hardnekkig misverstand dat een brede band zwaarder rolt dan een smalle band. Vele testen hebben aangetoond dat het tegengestelde waar is. Bij een gelijke luchtdruk veert een smalle band dieper in en moet daardoor meer materiaalvervorming overwinnen.

Alleen zijn brede banden zwaarder en dus minder soepel in gang te trekken en is het sturen minder scherp. Hoe smaller de band hoe harder deze zal moeten worden opgepompt en hoe meer de oneffenheden van de ondergrond “door” komen. Het is dus een logische keuze voor wielrenners om smalle banden te kiezen omdat deze lichter zijn en men lekker direct zal willen sturen. Het lagere gewicht van de smalle bandjes maakt dat deze sneller in gang getrokken kunnen worden. Bovendien zal de wielrenner niet snel voor bospaden kiezen en is er dus geen behoefte aan brede banden met noppen. Het nadeel van de smalle bandjes is dat ze hard opgepompt dienen te worden. Dit zorgt ervoor dat deze zo min mogelijk vervormen en dat heeft een gunstig effect op de rolweerstand, maar het is daardoor ook een stuk minder comfortabel.

De meeste fietsers willen meer comfort en dan zijn brede banden met een lagere spanning een veel betere keuze. De band filtert zodoende oneffenheden weg en heeft een verend effect waardoor de energie ook nog beter wordt overgebracht. Bij vakantiefietsen is het een mix, de meeste vakantiefietsers (die vooral over wegen rijden) zoeken comfort, duurzaamheid, lekbestendigheid en lage rolweerstand. De keuze is dan een relatief brede band met enig profiel en van hoge kwaliteit.
Ook zijn er fietsers die echt onverhard willen kunnen fietsen, zij kiezen voor (hele) bredere banden met noppen. De mountainbiker wil de brede band omdat deze perfect functioneert met weinig druk, hierdoor absorbeert de band oneffenheden.
Bij wielrennen ligt de nadruk op rolweerstand, bij mountainbiken op grip en controle. De vakantiefietser zoekt een middenweg tussen deze twee uitersten.

Wat zijn dan de gangbare breedtes en hoe worden deze uitgedrukt?
De bandbreedte wordt uitgedrukt in minimeter oftewel mm. Overigens is in praktijk de daadwerkelijke breedte iets minder dan de aangegeven maat, zeker bij Schwalbe.
Wielrennen doet men op banden tot ongeveer 30mm met name op 28 inch velgen.
De toerfietser gebruikt normaal gesproken banden tussen 40mm en 55mm op velgen van 26, 27.5 en 28 inch.
De mountainbike en bikepacker gebruikt banden van 55 tot 70 mm vooral op 27.5 en 28 inch velgen.

Omtrek

De maat van een velg is een belangrijke keuze bij de aanschaf van een fiets. De meest voorkomende velg en bandenmaten zijn: 26 27.5 en 28 inch. De 26 inch wielen zijn jaren lang de standaard geweest voor wereldreizigers en mountainbikers. De voordelen van deze velgen zijn dat ze lekker wendbaar zijn en erg sterk. Ook is de instaphoogte met deze velgmaat niet te hoog wat vooral voor kleinere mensen wel zo prettig is. De relatief kleine velgen kunnen bij grotere mensen echt uit verhouding zijn. Bovendien rollen 28 inch velgen makkelijker, vooral op asfalt. 27.5 inch is een mooie tussenmaat en wordt vaak gecombineerd met hele brede banden. Hierdoor heeft het de voordelen van de 26 inch velg, relatief wendbaar en sterk zonder de “logheid” van de grootte “twentyniners”; waarover later meer. Kortom de 27.5 inch velgen zijn hele fijne allround velgen qua maat, die voor vrijwel alle gebruik geschikt zijn. Ook is de 27.5inch gecombineerd met lekkere brede banden een uitstekende keuze voor de Bikepacker. De meest voorkomende maat in Nederland is 28 inch, vrijwel elke stadsfiets in Nederland heeft 28 inch velgen, zo ook de meeste toerfietsen. Een hele fijne maat voor het normale fietswerk, wat plaatsvindt op asfalt. Het is niet voor niets de standaard in Europa. Hieraan is niets veranderd, het is nog steeds de meest gekozen velgmaat, maar heden ten dage meer en meer gecombineerd met de bredere band.

Uiteindelijk gaat het overigens over de totale omtrek van de velg en de band. Hier komt dan ook de in Amerika uitgevonden (marketing) term “29-er” vandaan. De 29-er is gewoon een hele dikke 28 inch band, waardoor de totale omtrek ongeveer overeenkomt met 29 inch. Dit is overigens de huidige norm in het mountainbike wereld.

Slijt- en lekbestendigheid

Er is een duidelijk verband tussen slijtvastheid- en lekbestingheid en hoe licht/zwaar de band rolt en daadwerkelijk weegt. Uiteraard zijn hier ook het profiel, de kwaliteit en de rubbersamenstelling van belang. Maar eenvoudig gesteld kun je stellen dat een band die haast onverslijtbaar en onplatbaar is zoals bijvoorbeeld de beroemde Marathon Mondial relatief zwaar is (825gram) en niet erg soepel rolt (heeft een rolling indicatie van 4 strepen van de 6). De Marathon Mondial is een band die dus niet super rolt en relatief zwaar is, maar wel de kern eigenschappen heeft dat men (haast) nooit lek rijdt en er eindeloos ver op kan fietsen. Men kan ook kiezen voor een lekker licht rollend bandje zoals bijvoorbeeld de Schwalbe One, deze rolt veel lichter en weegt de helft. Wel is de duurzaamheid vele malen minder en is de kans op lekke banden echt vele malen groter. Verder zijn mountainbike banden vaak ook erg licht en beschikken over noppen. Perfect op onverharde ondergrond, maar op asfalt heeft men meer weerstand en slijten de noppen echt behoorlijk snel.

Conclusie

De keuze van een band is van cruciaal belang, doordat het een grote impact heeft op het rijgedrag. De keuze van een band beïnvloedt comfort, grip, sportiviteit, etc.. Er zijn zo ontzettend veel banden op de markt dat we goed begrijpen dat de meeste mensen door het bos de bomen niet meer zien. Maar het is minder complex dan het eventueel lijkt. Uiteraard helpen we je graag bij Beagle Bikes en hebben we een selectie in huis waarvan wij denken dat het goede banden zijn.